Wielkopolska jest jedynym regionem współczesnej Polski, który gościł Adama Mickiewicza. Po wybuchu powstania listopadowego w 1830 roku wieszcz postanowił wziąć w nim udział. W tym celu przybył w połowie sierpnia 1831 roku z Włoch do Poznania, aby w kolejnym etapie przekroczyć granicę zaborów i dołączyć do oddziałów powstańczych. Nie udało mu się zrealizować tego zamierzenia i przez kolejne prawie siedem miesięcy przebywał w Wielkopolsce, goszcząc w licznych dworach, biorąc udział w spotkaniach towarzyskich, literackich i patriotycznych. Był już znanym poetą, entuzjastycznie witanym przez Wielkopolan. Dla zmylenia władz pruskich przebywał pod przybranym nazwiskiem.
Najdłużej, około trzech tygodni, Mickiewicz przebywał w Śmiełowie, goszczony przez Gorzeńskich w tamtejszym pałacu. Śmiełów położony jest nieopodal miasta Żerków w powiecie jarocińskim na południe od Poznania. Na początku marca 1832 roku opuścił Wielkie Księstwo Poznańskie, udając się do Drezna.
Obecnie w pałacu w Śmiełowie, zbudowanym w końcu XVIII wieku według projektu warszawskiego architekta Stanisława Zawadzkiego, mieści się Muzeum im. Adama Mickiewicza, oddział poznańskiego Muzeum Narodowego, prezentujące pamiątki po poecie oraz dzieła sztuki z okresu romantyzmu. Wokół pałacu rozciąga się park krajobrazowy sięgający płynącej nieopodal rzeki Lutyni. Rośnie w nim m.in. dąb Mickiewicza, stoi pomnik poety, na skraju położony jest „ogród Zosi” z roślinami opisanymi w Panu Tadeuszu. Nieopodal Śmiełowa położone są piękne Lasy Czeszewskie, odwiedzane przez poetę.
Włodzimierz Łęcki
Zdjęcie Zbigniew Szmidt
Podpis
Pałac w Śmiełowie w 1970 roku przejęło Muzeum Narodowe w Poznaniu
