Kategoria: Dawniej bywało

80 lat gdyńskich „autobusów z szelkami”

Obecnie komunikacja trolejbusowa funkcjonuje w Polsce w czterech miastach: Gdyni, Lublinie, Sopocie i Tychach. Ale to nad Bałtykiem sieć komunikacji „autobusami z szelkami” jest największa i ma najdłuższą, bo sięgającą II wojny światowej, historię. Powstanie i dynamiczny rozwój Gdyni w okresie międzywojennym sprawił, że pierwsze, autobusowe, linie komunikacji miejskiej uruchomiono we wrześniu 1929 roku. Ulokowanie…
Read more

Wszystko zaczęło się pod Łowiczem

W gminie Bielawy (powiat łowicki) znajduje się wieś Borów. To tu 6 lipca 1874 roku przyszedł na świat, jako czwarte dziecko Feliksa i Stanisławy z Mittelstaedtów Grabskich ich najmłodszy syn Władysław Dominik – człowiek, który „dał nam złotego”. W II Rzeczpospolitej Grabski większość czasu spędzał w Warszawie, pełniąc obowiązki posła, ministra czy premiera. Jednakże nie…
Read more

Dworek Prezydenta w Ciechocinku

Ciechocinek jest jedną z najbardziej znanych miejscowości uzdrowiskowych w Polsce. Tutaj również, tak jak w Juracie czy Wiśle, znajduje się rezydencja Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej. Dworek powstał zgodnie z życzeniem prezydenta Ignacego Mościckiego, który w 1932 roku przyjechał do Ciechocinka na otwarcie nowo wybudowanego kąpieliska termalno-solankowego, a następnie wypoczywał w „Domu Zdrojowym”. Uzdrowisko wywarło na nim…
Read more

Najstarszy pomnik Paskiewicza na ziemiach polskich

Jadąc drogą krajową nr 79 przez Osiek (powiat staszowski), mija się kościół parafialny pw. św. Stanisława Biskupa i Męczennika. Za kościelnym murem, między dorodnymi lipami, widoczna jest wysoka kolumna z figurą Matki Boskiej Niepokalanej. Jej historia jest nie tylko ciekawa, lecz także łamie „stereotypy naszej historii”. W 1835 roku, za zasługi w tłumieniu powstania listopadowego,…
Read more

O ekonomii i pieniądzu w czasach Kopernika

W polu zainteresowań Mikołaja Kopernika poza gwiazdami były również sprawy związane z ekonomią. Pierwsze jego prace podejmowały tematykę funkcjonowania i obiegu pieniądza, zaś z czasem, w miarę sprawowania funkcji związanych z gospodarką, ten wielki uczony zajmował się również kwestią podatków, opłat i obsługi administracyjnej. Spuścizna, jaka pozostała po Koperniku w dziedzinie ekonomii, to zarówno prace…
Read more

Świat ich docenił

Jan Karski, Artur Rubinstein, Grażyna Bacewicz, Władysław Reymont, Jerzy Kosiński, Katarzyna Kobro, Karl Dedecius... Znanych łodzian, którzy mieli wpływ na rozwój kultury, a nawet na bieg historii, było wielu. Przypomnijmy sylwetki trzech niezwykłych osób, których życiorysy to gotowe scenariusze filmowe. Zdzisław Starostecki, twórca rakiet Patriot Przyszedł na świat 8 lutego 1919 roku w Łodzi przy…
Read more

Bezcenny skarb w szufladzie komody

W 2017 roku Krzysztof Laszkiewicz, pasjonat historii, odnalazł uznany za zaginiony zabytkowy dokument – tzw. przywilej renowacyjny wystawiony przez Władysława Jagiełłę w 1433 roku. Aktem tym król potwierdził prawa miejskie Łodzi, nadane jej dziesięć lat wcześniej. Autor tego sensacyjnego zdarzenia, które wzbudziło wiele emocji w środowisku historyków, opisuje zaskakujące losy pergaminu i wyjaśnia jego znaczenie.…
Read more

Filmowa Łódź przed II wojną światową

28 grudnia 1895 roku zapisał się trwale dwoma różnymi, ale jakże brzemiennymi dla rozwoju ludzkości wynalazkami. Jednym z nich było podanie przez Wilhelma Konrada Roentgena do publicznej wiadomości odkrycia promieni X. Drugim – pierwszy półgodzinny seans „Kinematografu Lumière”, który odbył się w Salonie Indyjskim w podziemiu paryskiej Grand-Cafe przy Bulwarze Kapucynów. 6 października 1927 roku…
Read more

Skąd Kazimierz Wielki miał buty?

W czasie wędrówek po kraju, oprócz podziwiania widoków, kościołów, dworów czy zamków, warto też zainteresować się nazwami mijanych miast i wsi. Skąd się wzięły? Może tkwi w nich wskazówka dotycząca życia mieszkańców sprzed stuleci? Czym się zajmowali, co produkowali? Od razu uprzedzamy: ten tekst nie jest pracą naukową. To efekt naszych „etymologicznych śledztw”, tropienia śladów…
Read more

Poetka, Łowicz i tragiczna śmierć w tle

Przewodnicy z łowickiego koła im. Anieli Chmielińskiej w Łowiczu realizowali w 2022 roku projekt „Literackie wędrowanie z Konopnicką i Reymontem” (pisaliśmy o tym w 1(9)2023 numerze „Turysty”). Przedsięwzięcie to wymagało specjalnego przygotowania się do spacerów z turystami i wykładów, dodatkowych lektur. Była to pasjonująca kwerenda, wyszukiwane wiadomości na temat śladów łowickich w życiorysach pisarzy przynosiło…
Read more