Odznaka krajoznawcza PTTK „Znam gdyński modernizm”
W 2021 roku bogata oferta odznak krajoznawczych PTTK rozszerzyła się o kolejną, tym razem dedykowaną dziedzictwu modernistycznemu Gdyni.
Idea, która przyświecała pomysłodawcy odznaki – kol. Jarosławowi Kaczmarczykowi z Oddziału PTTK Marynarki Wojennej w Gdyni, to propagowanie dziedzictwa modernistycznej architektury Gdyni, powstałej w pierwszej połowie XX wieku oraz zachęcanie do jej systematycznego poznawania. Regionalna odznaka krajoznawcza PTTK pn. „Znam gdyński modernizm” (w stopniu I i II) została zaprojektowana przez Tomasza Akackiego.
Warunkiem zdobycia odznaki zarówno I, jak i II stopnia jest odbycie w dowolnej formie wycieczek krajoznawczych, obejmujących zwiedzanie obiektów wymienionych w regulaminie odznaki. Budynki te są cennymi przykładami architektury modernistycznej (powstałymi na różnych etapach budowy miasta) zlokalizowanymi w śródmieściu Gdyni, a w przypadku odznaki II stopnia również w innych dzielnicach miasta. Są to kamienice, np. budynek mieszkalny Funduszu Emerytalnego Banku Gospodarstwa Krajowego wzniesiony w latach 1935–1939 z przestronnymi mieszkaniami i dużymi loggiami, nowoczesnymi windami, garażem w piwnicy, pralnią, a nawet schronem przeciwlotniczym. Innym przykładem tego typu obiektów jest kamienica Juliusza i Heleny Hundsdorffów wybudowana w latach 1932–1935 z charakterystycznym zaokrąglonym narożnikiem.
Odkrywając architekturę modernistyczną Gdyni, można też poznać bliżej obiekty biurowe, jak chociażby dawny biurowiec Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, a obecnie Urząd Miasta Gdyni. Jest to jeden z ikonicznych budynków modernistycznych w Gdyni, który poprzez swoją opływową bryłę przywołuje skojarzenia z liniowcem pasażerskim. Są też obiekty użyteczności publicznej, na przykład budynek z 1936 roku obecnie mieszczący Sąd Rejonowy, czy wzniesiony w 1939 roku Dom Żeglarza Polskiego, który miał być częścią niezrealizowanego projektu Forum Morskiego. Dziś mieści on Wydział Nawigacyjny Uniwersytetu Morskiego w Gdyni i tym samym bezpośrednio nawiązuje do swojej pierwotnej funkcji. Poznając architekturę modernistyczną Gdyni, należy koniecznie zobaczyć obiekty portowe, jak choćby Dworzec Morski zaprojektowany do obsługi pasażerskiej floty transatlantyckiej, a obecnie mieszczący Muzeum Emigracji prezentujące historię polskiej emigracji, czy pochodzący z 1937 roku budynek dzisiejszego Zarządu Morskiego Portu Gdynia.
Podejmując trud zdobycia odznaki, warto też odwiedzić obiekty handlowe, w tym ikoniczny zespół Miejskich Hali Targowych zaprojektowany przez Jerzego Müllera i Stefana Reychmana. Fascynuje on swoją konstrukcją nośną składającą się z żelbetowych łuków. Kanon gdyńskich obiektów modernistycznych zachęca, szczególnie osoby zainteresowane zdobyciem odznaki II stopnia, do poznania kolejnych budynków, może mniej znanych, ale równie ciekawych, w tym sakralnych, znajdujących się w innych dzielnicach Gdyni.
Przygody i satysfakcji ze zdobywania odznak może doświadczyć każdy, kto ukończył osiem lat, a więc jest to opcja idealna zarówno dla krajoznawców indywidualnych, jak również całych rodzin. Czas na realizację tego wyzwania jest nieograniczony z zastrzeżeniem, że w jednym roku kalendarzowym można zdobyć tylko jeden stopień odznaki oraz że należy zachować kolejność ich zdobywania. Cały proces należy udokumentować poprzez prowadzenie zapisów (pieczątka, zdjęcie na tle obiektu, podpis przewodnika) w specjalnie przygotowanej książeczce „Regionalna Odznaka Krajoznawcza – Znam Gdyński Modernizm” o bardzo atrakcyjnej szacie graficznej.
Szczegółowe informacje o odznace można znaleźć na stronie www.pttk-omwgdynia.pl
Zapraszamy do spacerów i zdobywania odznaki!
Joanna Leman
