Piramida w Łaziskach
Wielkie piramidy wznoszone jako grobowce są w Egipcie i Ameryce Południowej. Kilka znacznie skromniejszych znajduje się w Polsce. Jedna z nich mieści się na niewielkim wzniesieniu w Łaziskach, 2 km od centrum Wągrowca, przy szosie do Gniezna. Zbudowana została w połowie XIX wieku jako grobowiec Franciszka Łakińskiego (1767–1845), rotmistrza wojsk napoleońskich, odznaczonego Virtuti Militari i francuską Legią Honorową za zasługi w kampaniach wojennych. Wysoka na 10 metrów piramida zbudowana jest z ciosanych granitowych głazów narzutowych.
Franciszek Łakiński od 1830 roku mieszkał w Wągrowcu. W zachowanym do dziś testamencie hojnie uposażył służbę domową, przekazał część majątku na szpital, dom sierot i… buty dla biednych dzieci. Zapewnił też fundusze dla sześciu par wstępujących w związki małżeńskie w dniu jego imienin. W testamencie zawarty został też zapis dotyczący zbudowania grobowca w kształcie piramidy, domu dla dozorcy (stoi do dziś u podnóża pagórka przy szosie do Gniezna) oraz pomnika dla swojego konia (znajduje się nieopodal piramidy), a także obsadzenia pagórka lasem. Legenda głosi, że Łakiński przepowiedział, że gdy posadzone drzewa będą wyższe od piramidy, Polska odzyska niepodległość. I tak się stało, na przełomie lat 1918/1919 wybuchło powstanie wielkopolskie, w efekcie którego ziemie Prowincji Poznańskiej znalazły się obrębie niepodległej Polski.
Włodzimierz Łęcki
zdjęcie: Zbigniew Szmidt