Kolegium Instruktorów Krajoznawstwa województwa świętokrzyskiego, wspólnie z Muzeum Historii Kielc zorganizowało sejmik krajoznawczy, poprzedzający VII Kongres Krajoznawstwa Polskiego w Łodzi. Jego obrady przebiegały pod hasłem: Krajoznawstwo w świętokrzyskiem – wczoraj, dziś i jutro.
styczeń-marzec/1(1)2020
Pracami kierował przewodniczący Kolegium, Członek Honorowy PTTK dr Andrzej Rembalski. W sejmiku uczestniczyło grono krajoznawców z terenu województwa, a rangę spotkania podniósł udział członków Komisji Krajoznawczej Zarządu Głównego PTTK, która następnego dnia odbyła w Kielcach swoje wyjazdowe posiedzenie. Członek Honorowy PTTK dr Józef Partyka i przewodniczący Komisji Krajoznawczej ZG PTTK dr Szymon Bijak, wręczyli medal za pomoc i współpracę dyrektorowi Muzeum Historii Kielc dr Janowi Główce oraz dyplom dla Muzeum. Powołana w 2001 r. placówka w ciągu minionego dziesięciolecia owocnie współpracowała z jednostkami PTTK.
W trakcie obrad sejmiku, przeczytano artykuł najwybitniejszego kieleckiego krajoznawcy z lat przedwojennych i powojennych, Członka Honorowego PTTK Edmunda Massalskiego (1886-1975), zatytułowany Krajoznawstwo, zamieszczony w 1938 r. w kieleckim piśmie „Radostowa”. Jego lektura jest interesująca również dla pokolenia współczesnych krajoznawców. Bratanek Edmunda, także Członek Honorowy PTTK, prof. zw. dr hab. Adam Massalski, w swoim artykule wspominał kieleckich krajoznawców, których spotkał w działalności harcerskiej i petetekowskiej. Dr J. Główka opisał sylwetkę Bolesława Markowskiego – ekonomisty, działacza gospodarczego, społecznika, który pełnił funkcję prezesa Oddziału PTK w Kielcach. Alicja Mężyk, prezes Oddziału im. Stanisława Jeżewskiego w Ostrowcu Świętokrzyskim opisała wszechstronne działania, które ostrowieccy krajoznawcy podejmują wśród uczniów i młodzieży miasta oraz okolicznych gmin. Autorka podkreśliła ich patriotyczny i wychowawczy charakter.
Konrad Maj, kielecki badacz pozostałości po działaniach wojennych, autor kilku publikacji na ich temat oraz pracownik Wojewódzkiego Archiwum Państwowego w Kielcach, wygłosił referat poświęcony znaleziskom z tego okresu, zachowanym na terenie powiatu kieleckiego, a szczególnie w podkieleckiej miejscowości Morawica. Wiceprezes Stowarzyszenia „Ziemia Świętokrzyska”, regionalista i przewodnik świętokrzyski Jacek Skrzypczak podzielił się doświadczeniami z działalności krajoznawczej, którą prowadzi w środowisku ludzi niewidomych i z wadami wzroku. Systematycznie podejmuje przedsięwzięcia pozwalające tej grupie turystów poznać najciekawsze obiekty przyrody i kultury materialnej w regionie i poza nim. W 2016 r. otrzymał tytuł „Idol środowiska”, przyznany przez fundusz „Szansa dla niewidomych” ogólnopolskiej konferencji. Były dyrektor Muzeum Historyczno-Archeologicznego w Ostrowcu Świętokrzyskim, przewodnik świętokrzyski Włodzimierz Szczałuba, opisał udział krajoznawców w udostępnieniu i propagowaniu unikalnego zespołu kopalń krzemienia pasiastego w Krzemionkach Opatowskich. Autor miał znaczący wpływ na przygotowanie tych obiektów do ich wpisania w 2019 r. na listę Światowego Dziedzictwa Kultury i Przyrody UNESCO.
Oddział PTTK w Końskich znany jest z podejmowania inicjatyw służących zachowaniu dla potomnych obiektów zabytkowych w mieście i sąsiednich gminach. Przedstawił je inicjator wielu z nich, prezes Wojciech Pasek.
Komunikat autorstwa prezesa Oddziału PTTK im. Aleksandra Patkowskiego w Sandomierzu Marka Juszczyka, był głosem w dyskusji nad obecnym stanem i przyszłością ruchu krajoznawczego w Polsce. Członkowie Komisji Krajoznawczej ZG PTTK wysłuchali gawędy dr Cezarego Jastrzębskiego z Uniwersytetu Jana Kochanowskiego w Kielcach na temat walorów fizjograficznych i antropogenicznych regionu świętokrzyskiego i Ponidzia.
Na zakończenie sejmiku przewodniczący obrad wyraził nadzieję, że nurt krajoznawczy w poczynaniach oddziałów PTTK w województwie świętokrzyskim będzie odgrywał ważną rolę nie tylko w okresie przygotowań do VII Kongresu Krajoznawstwa Polskiego, ale również w latach następnych.
Andrzej Rembalski
Fot. Jerzy Pabian
