10 lat Likieru Karkonoskiego
Góry zawsze były i są do dzisiaj synonimem zielarskiej jakości. Latem wśród karkonoskich łąk znaleźć można bardzo wiele gatunków roślin. Na słonecznych górskich stokach i w cienistych wąwozach rosną zioła, mchy i jagody, których kłącza, liście, kory, korzenie i owoce były zbierane przez zielarzy, zwanych laborantami.
W 1810 roku w karkonoskiej wsi Staniszów opracowano recepturę likieru ziołowego z dodatkiem soku z jagód (borówek czarnych). Likier ten był produkowany początkowo w browarze w Staniszowie, a następnie w specjalnie wybudowanej fabryce pomiędzy Jelenią Górą a Cieplicami. Po 1945 roku powstała w tym miejscu Wytwórnia Wódek Gatunkowych Państwowego Monopolu Spirytusowego, gdzie nie produkowano już likieru ziołowego. Wkrótce potem ta wytwórnia została zamknięta, choć budynek nadal istnieje i pełni zupełnie inną funkcję.
W 2007 roku na pomysł wskrzeszenia produkcji likieru ziołowego wpadł Tomasz Łuszpiński, mieszkaniec wsi Borowice koło Karpacza, chemik i przewodnik górski, który dwa lata później wykonał pierwsze wersje prototypowe likierów ziołowych z sokiem z jagód. Dnia 27.12.2009 roku odbyło się zebranie zaprzyjaźnionych degustatorów Likieru Karkonoskiego, wtedy wybrano autorską i oryginalną recepturę, która pozostała niezmieniona do dzisiaj.
Likier Karkonoski wykonywany jest z mieszanki 36 ziół i owoców leśnych, a zawartość soku z jagód przekracza 10%. Kilkanaście ziół jest gorzkich (piołun, korzeń goryczki, bobrek, tysiącznik i inne), kilkanaście ziół aromatycznych (dwa gatunki anyżu, trzy rodzaje mięty, dwa gatunki pieprzu i inne), co ma kolosalny wpływ na kolor, zapach i smak tego napoju alkoholowego o zawartości 40% objętościowych etanolu. Wielu konsumentów chwali produkt za jego zdrowotne działanie na organizm ludzki i przechowują go w domowej apteczce zamiast w barku.
W pierwszym roku wyprodukowano jedynie litr likieru, w drugim było to już 5 litrów i szybko okazało się, że zainteresowanie jest bardzo duże. W 2011 roku podjęto działania zmierzające do przygotowania pierwszej partii produkcyjnej Likieru Karkonoskiego w skali masowej w Polmosie i 11.06.2012 roku na rynku znalazły się butelki o pojemności 100 ml i 350 ml z akcyzą na sprzedaż. W kolejnych latach rozszerzano asortyment pojemności butelek: od 2015 – 1 litr, od 2016 – zestawy z dekorowanymi kieliszkami w pudełkach, od 2017 – szklane buteleczki o pojemności 50 ml. Obecnie Likier Karkonoski jest dostępny w sklepach, schroniskach górskich i restauracjach na terenie powiatu karkonoskiego, a także w większych miastach w Polsce.
W 2013 roku Likier Karkonoski wpisano na Listę produktów tradycyjnych, prowadzoną przez Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi. Produkt brał udział w licznych konkursach nalewek oraz jest laureatem wielu nagród, w tym: Najlepszy Smak Dolnego Śląska 2016, Srebrny Gąsior Trybunałów Nalewkowych 2016 oraz Perła 2016 za najlepszy polski regionalny produkt żywnościowy.
Na połowę 2022 roku zaplanowana jest jednorazowa edycja jubileuszowa Likieru Karkonoskiego w specjalnych butelkach ceramicznych o pojemności 500 ml. Ta limitowana wersja specjalna wykonana została z najwyższej jakości surowców ziołowych Bio/Eko. Obecnie macerat leżakuje od dłuższego czasu w beczkach dębowych, a do zestawienia gotowego produktu użyte zostaną dodatkowe soki z owoców leśnych oraz miód naturalny.
Tekst: Tomasz Łuszpiński
Foto: Wiesław Jurewicz
