Pałac w Drogomiłowicach
W czasie jednej ze swoich rowerowych wypraw, podczas inwentaryzacji krajoznawczej gminy Udanin, dotarłem do Drogomiłowic, gdzie malowniczymi meandrami przez wieś płynie Cicha Woda, niewielka rzeczka. Jadąc do wsi od strony zachodniej, zobaczyłem długi kamienny mur o długości około dwóch kilometrów. Oddziela on od szosy założenie dworskie. W pięknym parku, w którym rosną pomnikowe okazy drzew, stoi neorenesansowy pałac wzniesiony w 1840 roku. W jego wnętrzu zachowana jest sala jadalna z ostrołukowymi blendami, a na jej suficie widnieje sztukateria w formie gwiazd. W narożniku holu znajduje się kamienny kominek. Na południowej osi pałacu widnieje ryzalit zwieńczony trójkątnym tympanonem, na parterze zaś – kolumnada złożona z kolumn w stylu korynckim. Od południa przed pałacem znajduje się fontanna, w pobliżu rośnie pomnikowy platan o obwodzie 6,5 metra o rozłożystej koronie. W północno-wschodniej części założenia dworskiego znajdują się budynki folwarczne z XIX wieku.
W pałacu przebywał noblista, śląski poeta Gerhart Hauptmann, który przyjeżdżał tam do rodziny wuja Gustawa Schuberta zamieszkałego wówczas w Drogomiłowicach. Historia głosi, że poeta przebywał tu od maja do września 1878 roku. Wieś Drogomiłowice jest opisana przez Gerharta Hauptmanna w powieści Szaleniec boży Emanuel Quint i w epopei Anna. Powstały tu też szkice do dramatów: Dromsdorf i Die Rose von Dromsdorf.
W południowej części wsi stoi kościół filialny pod wezwaniem św. Józefa Oblubieńca NMP, wzniesiony w XV wieku, przebudowany w XVIII wieku. Od strony zachodniej wznosi się wieża zwieńczona kopulastym dachem z glorietą.
Tekst i zdjęcia Jerzy Maciejewski
